Hướng Dẫn Soạn Bài: Cuộc Chia Tay Của Những Con Búp Bê

Hướng dẫn soạn bài cuộc chia tay của những con búp bê, sách Giáo khoa Ngữ Văn 7 tập 1. Truyện ngắn Cuộc chia tay của những con búp bê của tác giả Khánh Hoài được trao giải Nhì trong cuộc thi thơ – văn viết về quyền trẻ em do Viện Khoa học Giáo dục và Tổ chức cứu trợ trẻ em Rát-đa Bác-nen – Thụy Điển tổ chức năm 1992.

Hướng dẫn soạn bài

I. Chia bố cục:

Chia thành 3 đoạn gồm:

– Đoạn 1 (Từ đầu … hiếu thảo như vậy) : Cảnh hai anh em chia đồ chơi.

– Đoạn 2 (tiếp … trùm lên cảnh vật) : Thủy chia tay lớp học.

– Đoạn 3 (còn lại) : cảnh hai anh em chia tay.

II. Tóm tắt truyện

Truyện ngắn cuộc chia tay của những con búp bê kể về cuộc chia tay đầy xúc động của anh em Thành và Thủy. Vì bố mẹ ly hôn nhau nên hai anh em Thành và Thủy phải mỗi người mỗi ngả. Thành ở lại thành phố với bố còn Thủy theo mẹ về quê ngoại. Trước khi chia tay hai anh em chia đồ chơi, chia tay lớp học…đây là cuộc chia tay gợi lên nhiều nỗi xót xa của tình anh em, mẹ con, bạn bè khi có một gia đình không trọn vẹn.

 soạn bài cuộc chia tay của những con búp bê

III. Soạn chi tiết

Câu 1:  Đọc kĩ văn bản để nắm được: Truyện viết về ai, về việc gì? Ai là nhân vật chính trong truyện? (Trang 26 SGK ngữ văn 7 tập 1)

Trả lời:

Truyện ngắn Cuộc chia tay của những con búp bê viết về cuộc chia tay đầy xúc động của 2 anh em Thành và Thủy khi bố mẹ ly hôn nhau. Tiếp đó là cuộc chia tay của những món đồ chơi mà cả hai anh em Thành và Thủy vô cùng yêu thương. Và cuối cùng là cuộc chia tay của Thủy với bạn bè và thầy cô vô cùng quyến luyến, khiến ai đọc cũng chua xót.

Cả hai anh em Thành và Thủy là nhân vật chính trong truyện.

Câu 2: Hãy suy nghĩ và thảo luận với bạn trong nhóm về mấy điểm sau:

a) Câu chuyện được kể theo ngôi thứ mấy?Việc lựa chọn ngôi kể này có tác dụng gì?

b) Tên truyện có liên  quan đến ý nghĩa của truyện không?(Búp bê có chia tay không, vì sao chúng phải chia tay, búp bê có lỗi gì mà phải chia tay?) (Trang 27 SGK ngữ văn 7 tập 1)

Trả lời:

Truyện ngắn Cuộc chia tay của những con búp bê được kể theo ngôi thứ nhất

Việc lựa chọn ngôi kể thứ nhất, chính là người chứng kiến câu chuyện xảy ra, trực tiếp tham gia cốt truyện – tức là người cùng chịu nỗi đau vì sự mất mát về tình cảm như em gái mình, giúp tác giả có điều kiện trực tiếp thể hiện suy nghĩ, tình cảm và diễn biến tâm trạng đúng với nhân vật. Với việc sử dụng ngôi kể thứ nhất này còn có tác dụng tăng thêm tính chân thực của truyện, làm cho truyện trở nen hấp dẫn và sinh động hơn. Mặc dù tiêu đề của truyện là Cuộc chia tay của những con búp bê nhưng người đọc vẫn cảm nhận được thực chất đây là cuộc chia tay của 2 anh em Thành và Thủy.

Tiêu đề truyện để người đọc hiểu đây là cuộc chia tay đầy lưu luyến của những con búp bê, nhưng sâu hơn là cuộc chia tay đầy lưu luyến và đau xót của 2 anh em trong một gia đình vô cùng thương yêu nhau. Nhưng vì bố mẹ ly hôn nên phải chia tay mỗi người mỗi ngả. Cuộc chia tay của những con búp bê tạo ra một tình huống tâm lí – đó là cuộc chia tay không đáng có, cũng như cuộc chia tay của 2 anh em Thành và Thủy. Tác giả đã thành công trong việc đặt tên truyện gây nên sự hấp dẫn cho người đọc.

Câu 3: Hãy tìm các chi tiết trong truyện để thấy hai anh em Thành, Thủy rất mực gần gũi, thương yêu, chia sẻ và luôn quan tâm đến nhau.  (Trang 27 SGK ngữ văn 7 tập 1)

– Hồi còn học lớp Năm, có lần tôi đi đá bóng, bị xoạc một miếng áo rất to. Sợ mẹ đánh, tôi cứ ngồi lì ngoài bãi không dám về. Nghe lũ bạn tôi mách, em đã đem kim chỉ ra tận sân bóng. Nó bảo: Anh cởi áo ra, em vá lại cho. Một chi tiết thể hiện sự quan tâm, giúp đỡ và yêu thương anh của Thủy. Còn nhỏ thôi mà sợ anh đi đá bóng về áo bị rách liền đưa kim chỉ ra tận ngoài sân để may cho anh.

– Chiều nào tôi cũng đi đón em. Chúng tôi nắm tay nhau vừa đi vừa trò chuyện: thể hiện sự thân thiết, yêu thương lẫn nhau

– Chia đồ chơi:  Thành “Anh cho em tất”, Thủy “Em để lại hết cho anh”, đem con Vệ Sĩ để đầu gường gác cho anh ngủ. Thể hiện sự thân thiết vô cùng yêu thương nhau. Em cũng muốn tốt cho anh mà anh cũng muốn tốt cho em.

– Khi chia tay nhau cả hai anh em đều bật khóc

Câu 4: Lời nói và hành động của Thủy khi thấy anh chia hai con búp bê Vệ Sĩ và Em nhỏ ra hai bên có gì mâu thuẫn?Theo em, có cách nào để giải quyết được mâu thuẫn ấy không?Kết thúc truyện, Thủy đã lựa chọn cách giải quyết như thế nào?Chi tiết này gợi lên trong em những suy nghĩ và tình cảm gì? (Trang 27 SGK ngữ văn 7 tập 1)

Khi thấy anh Thành chia đôi hai con Búp bê Vệ Sĩ và Em nhỏ ra hai bên thì Thủy tru tréo, giận dữ và bảo sao anh ác thế. Nhưng khi anh bảo cho Thủy cả, thì Thủy lại vô cùng buồn bã bảo không có ai gác chân cho anh ngủ. Lời nói và hành động của Thủy thể hiện sự mâu thuẫn vô cùng rõ ràng. Trong suy nghĩ của Thủy hai con búp bê này đã là một đôi vô cùng thân thiết rồi. Nhưng giờ phải xa nhau nên rất buồn. Cách giải quyết được mâu thuẫn ấy tốt nhất, chính là bố mẹ Thành và Thủy không ly hôn nhau. Nhưng sự thật thì khi tình cảm của con người không dành cho nhau nữa, thì ly hôn chia tay nhau chỉ là thời gian sớm hay muộn mà thôi. Chính cuộc chia tay của bố mẹ, của người lớn lại có ảnh hưởng sâu sắc tới con cái. Cuối truyện, Thủy đã để lại con Vệ Sĩ. Đây là chi tiết có tính cao trào, đặc sắc, mang tính nhân văn và tính giáo dục cao tạo nên sự hấp dẫn của truyện.

Câu 5 Chi tiết nào trong cuộc chia tay của Thủy với lớp học làm cô giáo bàng hoàng và chi tiết nào khiến em cảm động nhất? Vì sao? (Trang 27 SGK ngữ văn 7 tập 1)

Chi tiết cuộc chia tay của Thủy với lớp học làm cô giáo bàng hoàng:

Cô giáo Tâm tặng cho Thủy một quyển sổ cùng với chiếc bút máy nắp vàng và nói với Thủy về trường mới em cố gắng học tốt. Nhưng Thủy không giám nhận và nói với cô giáo:  “Em không dám nhận… Em không đi học nữa”. “Nhà bà ngoại em ở xa trường học lắm. Mẹ em bảo sẽ sắm cho em một thúng hoa để ra chợ ngồi bán”.

Khiến cho cô vô cùng bàng hoàng và hét lên: Trời ơi. Đây là chi tiết khiến em cảm động nhất. Vì Thủy mới chỉ là một đứa trẻ đang còn nhỏ, nhưng phải chịu sự tổn thương mà người lớn mang lại, sự mất mát của tuổi thơ đó là không được đi học nữa. Phải lăn lộn kiếm sống để phụ giúp mẹ.

Chi tiết cuối truyện: Thủy đã trèo lên xe, nhưng bỗng em lại tụt xuống đi về phía đầu giường, đặt con Em Nhỏ cạnh con Vệ Sĩ. Vô cùng cảm động, thể hiện ước muốn của em là được sống với bố, mẹ với anh dưới một mái nhà. Em chẳng muốn mỗi người mỗi nơi như hai em búp bê này.

Câu 6: Em hãy giải thích vì sao khi dắt Thủy ra khỏi trường, tâm trạng của Thành lại “kinh ngạc thấy mọi người vẫn đi lại bình thường và nắng vẫn vàng ươm trùm lên cảnh vật”. (Trang 27 SGK ngữ văn 7 tập 1)

Sự kinh ngạc của Thành là thấy cuộc sống này vẫn diễn ra bình thường, cảnh vật con người vẫn vậy, vì trong tâm hồn em đang diễn ra sự mất mát và đau thương quá lớn. Sự hụt hẫng, cô đơn của nhân vật tác động mạnh vào ý thức trách nhiệm của mỗi chúng ta trước những người xung quanh và trước cuộc sống của cộng đồng.

Câu 7: Qua câu chuyện này, theo em, tác giả muốn nhắn gửi đến mọi người điều gì? (Trang 27 SGK ngữ văn 7 tập 1)

Theo em, qua câu chuyện này tác giả Tô Hoài muốn nhắn nhủ đến mọi người:

Mái ấm gia đình là vô cùng cần thiết, tình yêu thương của cả bố và mẹ đối với con là lớn và quý trọng hơn tất cả. Nó là một thứ tình cảm vô cùng thiêng liêng mà chúng ta nên cố gắng gìn giữ và biết quý trọng. Là anh em trong một gia đình phải biết yêu thương, đùm bọc lẫn nhau, biết chia sẻ lẫn nhau.

Trên đây là hướng dẫn chi tiết các em học sinh lớp 7 soạn bài Cuộc chia tay của những em búp bê. Hi vọng với những hướng dẫn và gợi ý trên đây để các em có thể tham khảo và tạo nên một bài soạn văn hoàn chỉnh và đầy đủ cho mình. Cùng theo dõi Topchiase.com để tham khảo nhiều bài soạn văn hơn nữa nhé. Chúc các em luôn học tập thật tốt.

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *